Wszystkie dzieci, również te ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi stanęły przed koniecznością korzystania z nauczania zdalnego. Obecna ich sytuacja szkolna nie należy do komfortowych. O wiele łatwiej było tworzyć prawidłowe warunki dydaktyczne, czy też dostosowywać wymagania edukacyjne do specjalnych potrzeb ucznia, gdy zasiadał on w ławce szkolnej, kiedy mieliśmy z nim bezpośredni kontakt. Mogliśmy mu oferować wsparcie dostosowane do potrzeb chwili:

• wydłużyć czas pracy;
• zmienić formy aktywności;
• dzielić materiał nauczania na mniejsze partie przy równoczesnym zwiększeniu liczby ćwiczeń i powtórzeń;
• zastosować dodatkowe środki dydaktyczne i techniczne wspomagające nauczanie;
• zapewnić, zgodnie z ideą edukacji włączającej, aktywne, kontrolowane i wspomagane uczestnictwo w zajęciach dydaktycznych;
• dostosować sposób komunikowania się z uczniem.

Większość dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi boryka się z różnymi problemami wynikającymi ze stanu zdrowia, niepełnosprawności czy deficytów rozwojowych. Dlatego też mogli korzystać z zajęć specjalistycznych, terapeutycznych lub wyrównawczych. Przerwy w realizacji tych zajęć mogą mieć negatywne skutki przejawiające się, na przykład, w regresie osiągnięć i umiejętności nabytych czy w całym procesie rewalidacji.

Kształcenie na odległość, przed którym stanęły rzesza uczniów, nauczycieli oraz rodziców i opiekunów wymaga wykorzystania nowych narzędzi oraz zastosowania w tej niełatwej pracy zupełnie innych niż dotychczas metod nauczania.

Wśród uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi znaczną grupę stanowią dzieci z opinią o dysleksji rozwojowej, która stanowi poważna barierę utrudniającą i ograniczającą szanse edukacyjne dyslektyków.  Niemalże każdy uczeń dyslektyczny przejawia problemy z koncentracją uwagi, deficyty pamięci, trudności w czytaniu ze zrozumieniem, organizacją czasu i pracy własnej, a  tymczasem zostaje pozostawiony sam sobie, bez bezpośredniej pomocy ze strony nauczyciela, pedagoga i psychologa.

Myśląc, jak możemy pomóc uczniom z dysleksją rozwojową, stworzyłam tryptyk kryzysowy, inspiracją którego stał się dla mnie trójkąt współpracy: uczeń – nauczyciel- rodzic.

W tryptyku, dobre rady znajdą nie tylko rodzice i nauczyciele ale również sam uczeń, który może czuć się najbardziej zagubiony w morzu zadań onlinowych.

 

1. DOBRE RADY DLA RODZICÓW I OPIEKUNÓW UCZNIA DYSLEKTYCZNEGO

 

                                                       Za każdym dzieckiem, które wierzy w siebie,

                                                      stoi Rodzic, który uwierzył w nie jako pierwszy.

                                                                                  multiRodzice.pl           

Wszechstronny rozwój dziecka jest celem priorytetowym zarówno szkoły, jak i rodziców. Choć wychowawczej działalności rodziny nie jest w stanie zastąpić żadne inne środowisko, ani nawet najlepsza placówka edukacyjna to efektywna współpraca między uczniem, nauczycielem i rodzicem w tej działalności jest najistotniejsza. W złożonym i trudnym procesie kształcenia dzieci z deficytem rozwojowym bazą prawidłowych relacji w tym trójkącie jest współodpowiedzialność. Im więcej wzajemnej życzliwości, zrozumienia i dążenia w jednym kierunku, tym lepsza współpraca i relacje.

Dziecka z niepełnosprawnością lub deficytem rozwojowym nie da się uczyć w oderwaniu od jego relacji z rodzicami. Rodzic odgrywa tu kluczową rolę. W dotychczasowej rzeczywistości to rodzic każdego dnia dzielił z dzieckiem radości i smutki, sukcesy i porażki, kontrolował uzupełnione zeszyty i odrobione prace domowe, poranne wstawanie i spakowany plecak.

To  rodzic spędzał mnóstwo czasu by pomóc w dopełnianiu obowiązków, w pamiętaniu o przeczytanej na czas lekturze szkolnej, kolejnym sprawdzianie, stroju na lekcje wychowania fizycznego czy szkolnej wycieczce. Niejednokrotnie musiał być ambasadorem i adwokatem swojego dziecka w kontaktach ze światem.

W szkolnej rzeczywistości na sukces dziecka z dysleksją składa się wysiłek wielu osób i wiele różnych czynników. Mając dziecko z opinią z Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej rodzice nie mogą w zdalnej edukacji zrzucić nagle całej odpowiedzialności na szkołę i nauczycieli, tak samo jak nauczyciele nie mogą nagle powierzyć tej odpowiedzialności rodzicom.

W czasie kontynuowania procesu nauczania w warunkach domowych rodzice muszą być wsparciem dla nauczyciela i ucznia dysfunkcyjnego.

DRODZY RODZICE!

• musicie zaakceptować fakt, że teraz w zdalnym nauczaniu wasza pomoc jest niezbędna;
• zachowujcie spokój i panujcie nad emocjami;
• nie wpadajcie w gniew, gdy dziecko was irytuje;
• nie lekceważcie dziecięcych problemów. Znajdźcie czas i poświęćcie go tylko dziecku;
• pamiętajcie o najkorzystniejszym do nauki czasie.

 

 

Nie traktujcie jednak podanych przedziałów sztywno i dosłownie. Należy je mieć na uwadze podczas organizowani pracy dziecka dyslektycznego:

• pomagajcie rozsądnie. Wykonujcie zadania z dzieckiem, ale nie za niego. Nie pomagacie mu robiąc za niego lub podsuwając mu gotowe rozwiązania;
• starajcie się zainteresować swoje dziecko tym, czego ma się nauczyć.
• pracujcie razem twórczo i kreatywnie, w sposób interesujący, nawet jeśli jest on niekonwencjonalny;
• pokażcie, że zdobywanie wiedzy może być świetną rodzinna zabawą, szczególnie teraz, gdy więcej czasu spędzacie pozostając razem w domu.
• zagrajcie w quizy lub zabawy edukacyjne;
• nie pozwólcie, by dziecko źle mówiło o szkole.

Czasem słyszymy, jak dziecko ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi mówi: „ Nie wiem, jestem głupi”, „…nie dam rady” , „… i tak mi się nie uda”. Są to głosy, które są wrogami sukcesu. Opatrywanie dzieci etykietkami „nie potrafisz ”, „jesteś za słaby” ogranicza ich nadzieje, marzenia i możliwości:

• motywujmy mądrze. Motywacja jest siłą pobudzającą do nauki, zdobywania wiedzy, rozszerzenia zainteresowań. Kiedyś uważano, że groźba kary i pasa lub awantury zmotywuje do nauki. Jednak prawda jest taka, że od kary skuteczniejsze są nagrody;
• widząc starania i wkład pracy dziecka w sprostanie wymagań nauczania zdalnego podkreślajcie nawet drobne osiągnięcia lub maleńkie sukcesy swego syna/ córki;
• okazujcie zainteresowanie, troskę, chwalcie nie tylko za efekty, ale i za włożony wysiłek;
• czytajcie wraz z dzieckiem;
• powtarzajcie wielokrotnie, wyuczone wcześniej treści, w sposób zróżnicowany. Pamiętajcie, że „jeden raz”, w przypadku ucznia z deficytami pamięci, nigdy nie wystarczy.
• współpracujcie ze szkołą i nauczycielem, bo to właśnie on jest waszym sprzymierzeńcem. Rodzic i nauczyciel powinni stać po jednej stronie barykady, gdy po drugiej znajdują się specyficzne trudności w nauce. Należy mieć jeden front, aby dążyć do tych samych celów pedagogicznych.

Profesor Marta Bogdanowicz, światowy autorytet w zakresie dysleksji, opracowała dekalog dla rodziców dzieci dyslektycznych. Warto, aby każdy rodzic, któremu przyszło wychowywać i wspierać dziecko z tą dysfunkcją, zapoznał się z nim:

NIE – „nie czyń bliźniemu, co Tobie niemiłe”

1. Nie traktuj dziecka jak chorego, kalekiego, niezdolnego, złego lub leniwego.
2. Nie karz, nie wyśmiewaj dziecka w nadziei, że zmobilizujesz je to do pracy.
3. Nie łudź się, że dziecko „samo z tego wyrośnie”, „weźmie się w garść”, „przysiądzie fałdów” lub, że ktoś je z tego „wyleczy”.
4. Nie spodziewaj się, że kłopoty dziecka pozbawionego specjalistycznej pomocy ograniczą się do czytania i pisania i skończą się w młodszych klasach szkoły podstawowej.
5. Nie ograniczaj dziecku zajęć pozalekcyjnych, aby miało więcej czasu na naukę, ale i nie zwalniaj go z systematycznych ćwiczeń

TAK  – „strzeżonego Pan Bóg strzeże”

6. Staraj się zrozumieć swoje dziecko, jego potrzeby, możliwości i ograniczenia, aby zapobiec trudnościom szkolnym.
7. Spróbuj jak najwcześniej zaobserwować trudności dziecka: na czym polegają i co jest ich przyczyną. Skonsultuj się ze specjalistą (psychologiem, pedagogiem, logopedą).
8. Aby jak najwcześniej pomóc dziecku:

– zaobserwuj w codziennej pracy z dzieckiem, co najskuteczniej mu pomaga,

– korzystaj z odpowiedniej literatury i fachowej pomocy nauczyciela -terapeuty

– bądź w stałym kontakcie z nauczycielem i pedagogiem szkolnym.

9. Bądź życzliwym, pogodnym przewodnikiem i towarzyszem swojego dziecka w kłopotach szkolnych
10. Chwal i nagradzaj swoje dziecko nie tyle za efekty jego pracy, ile za włożony w nie wysiłek. Spraw, aby praca z dzieckiem była przyjemna dla was obojga.

opr.: prof. dr hab. Marta Bogdanowicz

 

2. DOBRE RADY DLA NAUCZYCIELI UCZNIÓW DYSLEKTYCZNYCH

 

W ostatnich latach, w kręgach związanych z edukacją, nastąpił wzrost świadomości  na temat dysleksji. Obserwujemy również nasilenie postaw pozytywnych wobec uczniów z tą dysfunkcją. Wiedza nauczycieli w tym zakresie jest jednak bardzo zróżnicowana. Znaczna większość potrafi zdefiniować zjawisko dysleksji i wymienić jej objawy. Część nauczycieli jest coraz bardziej świadoma, że działania dydaktyczne należy dostosować do możliwości uczniów dyslektycznych (np. wydłużyć czas na sprawdzianach, pozwolić na korzystanie ze słowników, odpytywanie ustne, nie zmuszanie do głośnego czytania na forum klasy). Niemalże wszyscy nauczyciele są zgodni, że  uczniowie z trudnościami w pisaniu i czytaniu wymagają specjalistycznej pomocy i rzetelnej diagnozy.

Iwona Wojciechowska w artykule Postawy nauczycieli wobec ucznia z dysleksją odnosi się do badań przeprowadzonych na 74 nauczycielach włocławskich szkół w celu dokonania diagnozy postaw i określenia poziomu świadomości w zakresie dysleksji. Wyniki badań są mocno zadawalające jako, że większość nauczycieli uważa swój stosunek do ucznia dyslektycznego za pozytywny. Rozumieją ich problemy w nauce i, co bardzo ważne, respektują w pracy z nimi opinię z Poradni Pedagogiczno- Psychologicznej. Ponad połowa badanych podejmuje działania, aby pomóc uczniom z dysleksją, choć są świadomi, że dysleksja jest zaburzeniem, którego nie można do końca przezwyciężyć. Wierzą jednak, że przynajmniej należy spróbować złagodzić jej objawy. 78 proc. nauczycieli ma kontakt co roku z dysleksją, jednak tylko 22 proc. respondentów czuje się w pełni kompetentnymi w nauczaniu dzieci z tym zaburzeniem[1]. Dla tych, którzy nie czują się jeszcze w pełni kompetentni,  przygotowałam kilka dobrych rad.

W czasie konieczności stosowania zdalnej edukacji, znajomość metodyki pracy z uczniem dyslektycznym może okazać się bardzo pomocna. Wiedząc jak wielu nauczycieli każdego dnia przygotowuje materiały i karty pracy wysyłane on-line, uznałam za zasadne zamieszczenie w tryptyku kryzysowym najważniejszych informacji pokazujących jak przygotowywać ćwiczenia, mini testy czy sprawdziany dla uczniów z dysleksją rozwojową.

•  CZAS

Uczeń z dysleksją potrzebuje więcej czasu na wykonanie ćwiczeń językowych niż jego klasowi koledzy i koleżanki. Nie tylko dlatego, że zarządzanie czasem jest jego słabą stroną. Kluczowym powodem jest znacznie wolniejsze tempo czytania, a co za tym idzie, wolniejsze wykonywanie ćwiczeń i zadań.

Uczniowi dyslektycznemu brakuje czasu na sprawdzenie tego, co napisał, szczególnie, gdy przyjdzie mu pracować pod presją czasu (np. test, egzamin). Dlatego często oddają prace bez autokorekty.

Nauczyciele starają się dawać uczniom dyslektycznym nieco mniej zadań do wykonania, jednak nie o limitowanie zadań tu chodzi. Każde bowiem ćwiczenie może zawierać różne techniki niezbędne do przećwiczenia. Lepszym rozwiązaniem jest ujęcie po 2-3 zdania z każdego ćwiczenia. W ten sposób uczeń dyslektyczny wykonuje każdy rodzaj ćwiczenia, ale w skróconej wersji.

• DRUK I CZCIONKA

 Udowodnionym jest, że uczeń dyslektyczny łatwiej pracuje z tekstem, gdy druk jest nieco większy. Najbardziej optymalny to font 14-16. Ważny jest też dobór czcionki i odstępy pomiędzy liniami. Czcionka bezszeryfowa Arial, Comic Sans, Verdena są rekomendowane, choć w drugiej kolejności wymieniana jest często Tahoma, Century Gothic, jako równie przyjazne dla oka dyslektyka. Najlepsze odległości między liniaturą to 1,5 i nie zaleca się więcej niż 12-15 wyrazów w jednej linii.

• KURSYWA

 Wybór kursywy nie należy do trafnych wyborów, podobnie jak nie należy stosować podkreśleń. W obu przypadkach tekst wydaje się dyslektykom zbity, a wyrazy połączone. Zaleca się wytłuszczenia, jako lepsze rozwiązanie.

Unikajmy w nagłówkach i poleceniach liter drukowanych, jako że dyslektyk wolniej czyta teksty napisane pismem blokowym, drukowanym. Najlepszym rozwiązaniem będzie stosowanie wytłuszczenia do normalnej, standaryzowane czcionki.

• PAPIER I WYDRUK

 W przypadku przygotowywania kart pracy, ćwiczeń czy testów dla uczniów dyslektycznych powinniśmy unikać dwustronnego kopiowania, gdyż druk może przebijać na drugą stronę utrudniając, i tak trudną, sztukę czytania. Złamana beżem lub szarością biel kartki z niebieskim lub szarym drukiem jest lepszym rozwiązaniem, niż przysłowiowe czarne na białym.

• INSTRUKCJE

 Instrukcje wydawane dyslektykom, zarówno te ustne, jak i pisemne, powinny być jasne, krótkie, zrozumiałe, zawierające maksimum treści przy minimum słów. Ponadto muszą być jednoznaczne.

Instrukcja: Choose the correct answer (pol. Wybierz poprawną odpowiedź) nie daje uczniowi dyslektycznemu jednoznacznej informacji, jak ma to zrobić: podkreślić, zaznaczyć tikiem czy otoczyć linią. Tymczasem Circle the correct answer  (pol. otocz kółkiem poprawną odpowiedź) jest precyzyjnym, jasnym niedwuznacznym przekazem.

Na wczesnym etapie edukacji językowej dopuszczalne jest pisanie poleceń w języku nauczanym i polskim.

• PRZYKŁADY

 Unikniemy wielu niepotrzebnych pytań i błędnie interpretowanych poleceń, jeśli w ćwiczeniach i kartach pracy dla ucznia dyslektycznego podamy przykład. Ten ważny i pomocny element pozwoli uczniom zrozumieć, a niejednokrotnie po prostu zgadnąć, co i jak powinien zrobić w danym zdania.

• UKŁAD

 Nie zaleca się układu kolumnowego, gdyż nie jest on odbierany jako przejrzysty. Zrezygnujmy więc z gazetowego modelu na rzecz linearnego układu.

• TEST WYBORU

 Redukujemy liczbę destruktorów w testach wyboru: w początkowej nauce języka do dwóch   (a, b)  a w miarę zdobywania umiejętności językowych – do trzech (a, b, c). Pozostawienie większego wyboru jest skomplikowane i mylące, dlatego często skutkuje zaznaczaniem błędnej, nieprzemyślanej odpowiedzi.

Obraz, ilustracja, przeplatanie materiału literowego z nieliterowym, odstępy, rozjaśnione pola, na których piszemy wyrazy to bardzo ważne elementy, pomocne dla dyslektyka.

• KILKA PRZYJAZNYCH STRATEGII W ZADANIACH POTEKSTOWYCH

 Czytanie ze zrozumieniem to wielka sztuka dla dyslektyka, a wykonanie zadań potekstowych przerasta niejednokrotnie ich możliwości językowe.

Przy zadaniu polegającym na odpowiedzi na pytania do tekstu przyjaznym okaże się kolorowanie paragrafów. Kolor pytania jest taki sam jak kolor paragrafu, w którym można znaleźć odpowiedź.

Jim’s party. My name is Jim. It was my birthday on Saturday .I was eight. My three cousins came to see me in the morning, and in the afternoon I had a party at my house. Nine of my friends came. We played some games outside and then we went inside to have some lemonade.   Then Mum said ’Go out in the garden again’. There was a clown there! He told us a story about the jungle and drew some pictures. My friends and I laughed very loudly because he was very funny. My Mum was there, but I couldn’t see my dad. We went inside and had ice cream and cake in the kitchen. Then my friends went home.   I helped Mum to clean the kitchen. ‘Where’s Dad?’, I asked Mum. ‘In the living room’, she said. I went to find Dad, but I could only see the clown there. Then I looked at his face. He took off his funny beard, his hat and the glasses and smiled at me. It was Dad! ‘Thank you, Dad’, I said. ‘This was the best birthday party’.   1.     When was Jim’s birthday? 2.     What did the children do at the party? 3.     Who was in the garden? 4.     What did the clown do? 5.     Who helped Mum? 6. Who was the clown?

Dzielenie tekstu na mniejsze fragmenty wymaga edycji, ale okaże się bardzo pomocne uczniowi.

Jim’s party. My name is Jim. It was my birthday on Saturday .I was eight. My three cousins came to see me in the morning, and in the afternoon I had a party at my house. Nine of my friends came. We played some games outside and then we went inside to have some lemonade. Jim’s birthday was on ………………………………………. There were………………………………..of Jim’s friends at his birthday party.   Then Mum said ’Go out in the garden again’. There was a clown there! He told us a story about the jungle and drew some pictures. My friends and I laughed very loudly because he was very funny. My Mum was there, but I couldn’t see my dad. We went inside and had ice cream and cake in the kitchen. Then my friends went home. When the children went outside, they saw a …………………………..in the garden. The clown had green beard and wore some………………………..which were square. The …………………………….was about the jungle.

Wytłuszczenie słów- kluczy pozwoli zrozumieć myśl przewodnią tekstu.

Hi Sonia, I’m writing to you from a film-making summer school. It’s located just outside London, close to a film studio. We actually spend some time working in the studio. It’s amazing. My friend had to talk me into going because at the beginning, I wasn’t all sure if it was a good idea. However, once I’d made up my mind, my parents actually agreed to pay for the whole course, so I didn’t need to touch any of my savings.   I’m new to the world of film-making, so I’m doing the course for beginners. We’re learning some basic things about how to make a film. I enjoy nearly all of the classes. I’m focusing on the scriptwriting workshops, but most of the other teens here are just attending the acting lessons. It’s probably because they get to meet some real-life film stars. I’ve only been here for four days, but it’s been so much fun. I’m definitely coming next summer! Let me know how you’re spending your summer. ( based on the Brainy7  Macmillan test)

Upraszczanie i skracanie tekstów, przy zachowaniu głównej treści, jest również dopuszczalne, podobnie jak powiększanie czcionki lub umieszczanie tekstów w ramkach.

3. KILKA DOBRYCH RAD DLA UCZNIÓW DYSLEKTYCZNYCH

Uczniowie, zarówno ci młodsi, którzy znajdują się w skali ryzyka dysleksji, jak i ci starsi ze stwierdzoną dysleksją rozwojową, powinni wykorzystać czas spędzany w domu na systematyczne ćwiczenia utrwalające słownictwo, nieregularne formy czasowników, pisanie tekstów równoległych, pracę z płytą dołączoną do podręcznika szkolnego.

Poniżej zamieszczam ćwiczenia, które mogą zainspirować uczniów i ich opiekunów do kreatywnej pracy.

ODTWARZANIE WYRAZÓW PRZEZ NAKLEJANIE LITER, UKŁADANIE Z KLOCKÓW LUB ALFABETU RUCHOMEGO

 

 

 PLASTELINIAKI- CZYLI LEPIONE WYRAZY

 

 

 

Wykorzystanie metody: spójrz, zakryj, zapisz, sprawdź do nauki pisania trudnych wyrazów

Przebiega ona w czterech etapach:

• Przyjrzenie się słowu – uczeń powinien przyjrzeć się słowu na tyle uważnie, aby móc je za chwilę odtworzyć. Nie należy pomijać tego etapu czy wykonywać go w pośpiechu.
• Zakrycie słowa – celem tej czynności jest rozwój pamięci wzrokowej.
• Zapisanie słowa – jest to bardzo ważny etap, ponieważ wykorzystuje się zmysł ruchu.
• Sprawdzenie zapisu słowa – stanowi dla ucznia okazję do wzięcia odpowiedzialności za wykonane zadanie.

Dobrym pomysłem jest wykorzystywanie przy tym ćwiczeniu znikopisów, zarówno suwakowych, jak i elektronicznych:

     

 

GRUPOWANIE SŁOWNICTW ATEMATYCZNEGO Z WYKORZYSTANIEM MAP PAMIĘCI

 

 

 

 

 

 

 

 WYKORZYSTANIE PATYCZKÓW LARYNGOLOGICZNYCH DO POWTÓRKI SŁOWNICTWA

        

Po jednej stronie zapisujemy wyraz w j. obcym – po drugiej polskie znaczenie.

Po zapisaniu słów, które uczeń musi zapamiętać wkładamy patyczki do pojemnika. Słowa, które już  umie wkłada do zielonego kubka, a te, które wymagają jeszcze treningu–do  czerwonego.

GRUPOWANIE CZASOWNIKÓW NIEREGULARNYCH

 Czasowniki nieregularne wydają się być nie do opanowania pamięciowego przez uczniów dyslektycznych. Jednak grupowanie ich wg podobieństwa brzmieniowego będzie kluczem do zapamiętania.

PRESENT	PAST	PAST PARTICIPLE	TŁUMACZENIE
bring buy catch fight think	brought bought caught fought thought	brought bought caught fought thought	zabrać kupić łapać walczyć myśleć

 

PRESENT	PAST	PAST PARTICIPLE	TŁUMACZENIE
blow fly grow know throw	blew flew grew knew threw	blown flown grown known thrown	wiać, dmuchać latać rosnąć wiedzieć , znać rzucać

 

Przygotowanie takich zestawów samodzielnie może być satysfakcjonującym i przydatnym ćwiczeniem.

DRODZY UCZNIOWIE PRACUJCIE SYSTEMATYCZNIE, MAŁYMI KROKAMI OSIĄGAJCIE WIELKIE SUKCESY I PAMIĘTAJCIE, ŻE Z DYSLEKTYKA TEŻ MOŻNA ZROBIĆ OLIMPIJCZYKA!!!

 

[1] ( dane wg. badań przeprowadzonych  w ramach międzynarodowego projektu EMBED Dysleksja – Dobre Praktyki, http://www.embeddyslexia.eu ).

 

Autorka artykułu:

 

 

 

Barbara Skrok . Wieloletni metodyk w szkole językowej, ekspert PASE. W zawodzie nauczyciela od 1981 roku. Od lat z niegasnącą pasją pomaga uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i towarzyszy im w pokonywaniu trudności w nauce języka angielskiego. Jest prezenterem  licznych konferencji, kongresów i szkoleń w zakresie dysleksji  rozwojowej i kreatywnego nauczania.